Lịch sử một số dự án tiền điện tử lớn
1. Ethereum (ETH)
Giải pháp thay thế Bitcoin đầu tiên phải kể tới Ethereum (ETH). Đây là nền tảng phần mềm phi tập trung cho phép xây dựng và chạy các hợp đồng thông minh và ứng dụng phi tập trung (dApps) mà không có bất kỳ thời gian ngừng hoạt động, gian lận, kiểm soát hoặc can thiệp nào từ bên thứ ba.
Mục tiêu đằng sau Ethereum là tạo ra một bộ sản phẩm tài chính phi tập trung mà bất kỳ ai trên thế giới đều có thể tự do truy cập, bất kể quốc tịch, sắc tộc hay tín ngưỡng nào.
Khía cạnh này làm cho đồng ETH trở nên hấp dẫn hơn đối với người dân ở một số quốc gia vì những người không có cơ sở hạ tầng nhà nước và giấy tờ tùy thân vẫn có thể truy cập vào tài khoản ngân hàng, khoản vay, bảo hiểm hoặc nhiều sản phẩm tài chính khác.
Ethereum sử dụng ether, mã thông báo mật mã dành riêng cho nền tảng của nó. Ether (ETH) được sử dụng để thanh toán cho những người xác thực, người đã đặt cọc tiền cho công việc trong chuỗi khối, như một phương thức thanh toán ngoài chuỗi và một khoản đầu tư của nhà đầu cơ.
Vào ngày 15 tháng 9 năm 2022, Ethereum đã hoàn thành quá trình chuyển đổi được mong đợi từ lâu sang phương thức xác thực bằng chứng cổ phần (PoS). PoS ít tốn năng lượng hơn nhờ khuyến khích loại bỏ việc khai thác, làm cho chuỗi khối hoạt động hiệu quả hơn và cho phép mở rộng quy mô tốt hơn.
Ether (ETH), ra mắt vào năm 2015, hiện là loại tiền kỹ thuật số lớn thứ hai theo vốn hóa thị trường, chỉ sau Bitcoin. Tuy nhiên, giao dịch ở mức khoảng 1.652 USD mỗi ETH tính đến ngày 25 tháng 8 năm 2023, vốn hóa thị trường của Ether gần 199 tỷ USD, chưa bằng một nửa so với Bitcoin.
Ethereum (ETH) là loại tiền kỹ thuật số phổ biến chỉ đứng sau Bitcoin - Ảnh: Internet
2. Tether (USDT)
Tether (USDT) là một trong những loại stablecoin đầu tiên và phổ biến nhất - tiền điện tử thay thế nhằm mục đích gắn giá trị thị trường của chúng với một loại tiền tệ hoặc điểm tham chiếu bên ngoài khác để giảm biến động.
Bởi vì hầu hết các loại tiền kỹ thuật số, ngay cả những loại tiền lớn như Bitcoin, thường xuyên trải qua những giai đoạn biến động mạnh mẽ, Tether và một số loại tiền ổn định khác đã cố gắng làm nhẹ đi những biến động về giá để thu hút những người dùng thận trọng.
Giá của Tether được gắn trực tiếp với đồng đô la Mỹ. Hệ thống này cho phép người dùng dễ dàng thực hiện chuyển tiền từ tiền điện tử sang đô la Mỹ một cách kịp thời, nhanh chóng hơn.
Ra mắt vào năm 2014, Tether tự mô tả mình là “một nền tảng hỗ trợ blockchain … để giúp việc sử dụng tiền kỹ thuật số dễ dàng hơn”. Thực tế, loại tiền điện tử này cho phép các cá nhân sử dụng mạng blockchain và những công nghệ liên quan để giao dịch bằng tiền tệ truyền thống, đồng thời giảm thiểu sự biến động và độ phức tạp liên quan đến tiền tệ kỹ thuật số.
Vào ngày 22 tháng 7 năm 2023, Tether là loại tiền điện tử lớn thứ ba theo vốn hóa thị trường, 83,8 tỷ USD và giá trị mỗi mã thông báo là 1,00 USD.
3. Binance Coin (BNB)
Binance Coin (BNB) là một loại tiền điện tử tiện ích hoạt động như một phương thức thanh toán các khoản phí liên quan đến giao dịch trên Sàn giao dịch Binance. Đây là loại tiền điện tử lớn thứ ba theo vốn hóa thị trường. Những người sử dụng token làm phương tiện thanh toán để trao đổi có thể giao dịch với giá chiết khấu.
Blockchain của Binance Coin cũng là nền tảng mà sàn giao dịch phi tập trung của Binance hoạt động. Sàn giao dịch Binance được thành lập bởi Changpeng Zhao và là một trong những sàn giao dịch được sử dụng rộng rãi nhất trên thế giới được tính toán dựa trên khối lượng giao dịch.
Binance Coin ban đầu là mã thông báo ERC-20 hoạt động trên chuỗi khối Ethereum. Sau đó, nó đã khởi chạy một mạng chính và sử dụng mô hình đồng thuận PoS (Proof of Stake).
Vào ngày 22 tháng 7 năm 2023, Binance Coin có vốn hóa thị trường là 37,3 tỷ USD, với một BNB trị giá khoảng 242,55 USD.
Binance coin là loại tiền điện tử lớn thứ ba theo vốn hóa thị trường - Ảnh: Internet
4. XRP
XRP là mã thông báo gốc cho Sổ cái XRP, được Ripple (một công ty hoạt động trong hệ thống thanh toán theo thời gian thực và sử dụng mạng lưới trao đổi để chuyển tiền tệ) tạo ra như một hệ thống thanh toán vào năm 2012.
Sổ cái XRP sử dụng cơ chế đồng thuận được gọi là Giao thức đồng thuận sổ cái XRP, không sử dụng bằng chứng công việc hoặc bằng chứng cổ phần để có được sự đồng thuận và xác nhận. Thay vào đó, các ứng dụng khách ký và gửi giao dịch đến máy chủ sổ cái. Máy chủ sẽ so sánh giao dịch và kết luận xem chúng có phù hợp để ghi vào sổ cái hay không.
Sau đó, máy chủ gửi ứng viên giao dịch đến người xác thực để kiểm tra và đồng ý rằng các máy chủ đã thực hiện đúng giao dịch và ghi lại phiên bản sổ cái.
Vào ngày 22 tháng 7 năm 2023, XRP có vốn hóa thị trường khoảng 39,3 tỷ USD và giao dịch ở khoảng 0,74 USD.
5. USD coin (USDC)
Một loại tiền ổn định khác, USD Coin, cũng chốt giá của nó với đồng đô la Mỹ bằng cách sử dụng dự trữ được thế chấp bằng tiền pháp định, có nghĩa là nó nắm giữ một lượng tiền tệ pháp định bằng với số lượng USD Coin đang lưu hành.
USD Coin được ra mắt vào năm 2018 bởi Center Consortium, bao gồm Circle và Coinbase. Vì Circle có trụ sở tại Hoa Kỳ nên nó phải tuân theo quy định, khiến USDC trở thành một stablecoin (loại tiền mã hóa được gắn với một tài sản có giá cả ổn định, chẳng hạn như tiền pháp định hoặc kim loại quý) được quản lý.
Tính đến ngày 22 tháng 7 năm 2023, USD Coin có vốn hóa thị trường là 30,8 tỷ USD và giá mỗi đồng coin là 0,9999 USD.
6. Cardano (ADA)
Cardano (ADA) là một loại tiền điện tử triển khai giao thức Ouroboros (giao thức mới xây dựng trên mô hình PoS), đảm bảo tốc độ giao dịch cao và cơ hội kiếm phần thưởng công bằng.
Dự án được đồng sáng lập bởi Charles Hoskinson, một trong năm thành viên sáng lập ban đầu của Ethereum. Sau khi không đồng ý với hướng đi mà Ethereum đang đi, ông đã rời đi và sau đó góp phần tạo ra Cardano.
Nhóm phát triển đằng sau Cardano đã tạo ra blockchain của mình thông qua thử nghiệm và nghiên cứu sâu rộng. Nhà nghiên cứu dự án đã viết hơn 120 bài báo về công nghệ blockchain với nhiều chủ đề khác nhau.
Nhờ quy trình nghiêm ngặt này, Cardano nổi bật so với những loại tiền điện tử nổi bật khác. Cardano còn được mệnh danh là “sát thủ Ethereum” vì blockchain của nó được cho là có khả năng làm được nhiều điều hơn thế. Điều đó nói lên rằng, Cardano vẫn đang ở giai đoạn đầu, còn nhiều khả năng phát triển cùng với các ứng dụng DeFi.
Cardano đặt mục tiêu trở thành hệ điều hành tài chính thế giới bằng cách thiết lập các sản phẩm DeFi tương tự như Ethereum. Nhóm phát triển hy vọng sẽ cung cấp đa dạng giải pháp cho khả năng tương tác chuỗi, giảm thiểu gian lận cử tri và theo dõi hợp đồng pháp lý,...
Vào ngày 22 tháng 7 năm 2023, Cardano có vốn hóa thị trường lớn thứ bảy ở mức 10,9 tỷ USD và một ADA được giao dịch với giá khoảng 0,31 USD - Ảnh: Internet
7. Solana (SOL)
Được thành lập vào năm 2017, Solana là một nền tảng blockchain được thiết kế để hỗ trợ các ứng dụng phi tập trung (dApps). Thậm chí, Solana thực hiện nhiều giao dịch mỗi giây hơn Ethereum với phí giao dịch thấp hơn.
Solana và Ethereum đểu sử dụng hợp đồng thông minh, những hợp đồng cần thiết để chạy ứng dụng tiên tiến, bao gồm tài chính phi tập trung (DeFi) và mã thông báo không thể thay thế (NFT).
Tiền điện tử chạy trên chuỗi khối Solana được gọi là Solana (SOL). Kể từ khi thành lập, giá của nó đã tăng lên rất nhiều. Solana có vốn hóa thị trường là 8,4 tỷ USD và được định giá khoảng 21 USD vào ngày 22 tháng 7 năm 2023, khiến nó trở thành loại tiền điện tử lớn thứ tám tính theo vốn hóa thị trường.
8. DOGECOIN (DOGE)
Dogecoin (DOGE), được một số người coi là “memecoin” ban đầu, đã gây xôn xao vào năm 2021 khi giá của nó bỗng nhiên tăng vọt. Đồng xu sử dụng hình ảnh của Shiba Inu làm hình đại diện, được một số công ty lớn chấp nhận làm hình thức thanh toán.
Dogecoin được tạo ra bởi hai kỹ sư phần mềm, Billy Markus và Jackson Palmer, vào năm 2013. Loại tiền kỹ thuật số này hoạt động dựa trên nền tảng Litecoin. Chỉ khoảng 1 năm sau khi ra mắt, thị trường đã có gần 100 tỷ đồng Dogecoin được lưu hành. Sau đó, có khoảng 5,2 tỷ xu được tạo ra hàng năm.
Nhà phát triển DOGE mong muốn biến đồng tiền này thành phương tiện giao dịch, thanh toán và là một dạng tiền internet. Cho đến nay, DOGE đã tạo ra được một cộng đồng khá lớn mạnh sau Bitcoin, trở thành đồng coin khá phổ biến.
Tính đến ngày 22 tháng 7 năm 2023, vốn hóa thị trường của Dogecoin là 9,9 tỷ đô la và một DOGE được định giá khoảng 0,07 đô la, khiến nó trở thành loại tiền điện tử lớn thứ chín.
SHIB lấy cảm hứng từ memecoin đã trở nên nổi tiếng vào mùa thu năm 2021, nhanh chóng vượt qua vốn hóa thị trường của Dogecoin - Ảnh: Internet
9. TRON (TRX)
TRON Foundation ra mắt vào năm 2017 để cung cấp cho các nhà sản xuất nội dung kỹ thuật số toàn quyền sở hữu nội dung thông qua token hóa và dApps. Ý tưởng đằng sau sự ra mắt của TRX là cung cấp cho nhà phát triển cách tạo dApps.
Năm 2018, TRON đã mua lại BitTorrent, một chương trình chia sẻ tệp phổ biến và tích hợp nó vào Blockchain TRON.
Token gốc của TRON, TRX, được sử dụng để thanh toán cho giao dịch trên chuỗi và làm phương thức thanh toán trên các sàn giao dịch. Bất kỳ ai nắm giữ TRX đều có thể đăng ký để trở thành Siêu đại diện (Super Representative), người có thẩm quyền và nghĩa vụ xác thực giao dịch và tạo khối mới cho blockchain.
Cơ chế đồng thuận của loại tiền điện tử này là một phiên bản được tinh chỉnh từ bằng chứng cổ phần của Ethereum, gọi là bằng chứng cổ phần được chỉ định (DPoS).
Vào ngày 22 tháng 7 năm 2023, TRX có giá trị 0,085 USD và vốn hóa thị trường là 7,64 tỷ USD.
10. Polygon (MATIC)
Polygon (MATIC) ban đầu được phát triển như một giải pháp lớp 2 để giải quyết những vấn đề về tắc nghẽn và lưu lượng truy cập mạng Ethereum. Tuy nhiên, một số đổi mới gần đây đã cho phép nó trở thành một hệ thống đa chuỗi, nơi các chuỗi khối có thể hoạt động cùng nhau bằng máy ảo của Ethereum.
Polygon sử dụng ba lớp: Ethereum, Heimdall và Bor. Bor là lớp tạo khối, biên dịch giao dịch thành các khối và tạo ảnh chụp nhanh định kỳ của chuỗi khối. Các trình xác thực trên lớp Bor được gọi là trình tạo khối.
Các khối từ nhà sản xuất được tổng hợp bởi lớp Heimdall. Lớp này xác nhận tất cả khối được tạo nhờ ảnh chụp nhanh cuối cùng của lớp Bor. Sau đó, nó tạo ra một cây Merkle và xuất bản gốc Merkle lên mạng chính Ethereum.
Polygon lưu trữ hợp đồng thông minh, dApps, NFT và một số giải pháp khác để các nhà phát triển lựa chọn.
Vào ngày 22 tháng 7 năm 2023, MATIC giao dịch ở mức 0,76 USD và có vốn hóa thị trường là 7,09 tỷ USD.
Ngoài danh sách tiền kỹ thuật số nổi bật nêu trên, có rất nhiều loại tiền điện tử khác đã và đang gây được sự chú ý từ những nhà đầu tư nhờ giá trị thị trường và tầm ảnh hưởng.